خطبه فدکیه۲
خطبه فدکیه
قسمت دوم
وَ الثَّنَاءُ بِمَا قَدَّمَ: و ثنا شایستهی خداست؛ برای خداست، به اعتبار آنچه از پیش انجام داده است.
گفت: ما نبودیم و تقاضامان نبود/
لطف تو ناگفتهی ما میشنود. خدای متعال پیشاپیش کارها را انجام داد.
مِنْ عُمُومِ نِعَمٍ ابْتَدَأَهَا وَ سُبُوغِ آلاءٍ أَسْدَاهَا وَ تَمَامِ مِنَنٍ وَالاهَا؛
آن کارهایی که خدا از قبل انجام داد چه چیزهایی است؟ از عموم نعمتهایی که خدا آفرید مِنْ عُمُومِ نِعَمٍ ابْتَدَأَهَا آن نعمت هایی که خدا ابتدا کرد. یا مُبتَدِئاً بِالنِّعَمِ قَبلَ استِحقاقِها: ای خدایی که پیش از آنکه استحقاقی ایجاد شود تو ابتدای به نعمت کردی. وَ سُبُوغِ آلاءٍ أَسْدَاهَا: و نعمتهای فراوانی که خدای متعال به انسان عطا کرد، وَ تَمَامِ مِنَنٍ وَالاهَا: و تمام منّتها و نعمتهایی که خدا متوالی و پی در پی عطا کرد.
جَمَّ عَنِ الإِحْصَاءِ عَدَدُهَا: تعداد آن نعمتها و لطفهای الهی فراتر از حوصلهی شمارش و شمردن است.قرآن فرمود: إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لا تُحْصُوها: در واقع کلام اهل بیت بازگوی کلام قرآن است
وَ نَأَى عَنِ الْجَزَاءِ أَمَدُهَا: آنچه خدا انجام داد فراتر از آن است که کسی بتواند پاداش کرده های خدا را بدهد؛الطاف الهی فراتر از آن است که کسی بتواند #شکر آن را بجا بیاورد؛ یا عطای متقابلی بتواند انجام دهد؛ هیچ کس از عهده ی ادای حق خدا بر نمیاد.
وَ تَفَاوَتَ عَنِ الإِدْرَاکِ أَبَدُهَا: و آنچه نعمت خدا عنایت کرده تا ابد در دسترس ادراککنندگان قرار نمیگیرد. هیچکس تا ابد هم نمیتواند پی ببرد، که همهی عطاهای خداوند چیست؟.
وَ نَدَبَهُمْ ِلاسْتِزَادَتِهَا بِالشُّکْرِ ِلاتِّصَالِهَا: و خدای متعال مردم را دعوت کرد تا با شکر کردن نعم الهی زمینه را برای دریافت نعمت های جدیدتری فراهم کند.
وَ اسْتَحْمَدَ إِلَى الْخَلائِقِ بِإِجْزَالِهَا: و خدای متعال با آن نعمت های جزیل و فراوانی که به خلائق داد، راه ثناگویی را برای مردم باز کرد. یعنی این نعمتها بهانهای شدند که خلق به سبب و اعتبار اینها به #حمد خدای متعال بپردازند.
وَ ثَنَّى بِالنَّدْبِ إِلَى أَمْثَالِهَا:
خدای متعال با دعوت کردن به سوی نعمتهای خودش، نعمت های خودش را فراوانتر کرد.
وَ أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاّ اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ:
و من فاطمهی زهرا شهادت میدهم که هیچ
خدایی جز الله نیست و او واحد است و شریکی ندارد. که شاید این سه، لا اله الاّ الله، وحده، لا شریک له اشاره به سه مرتبهی توحید باشد، یکی #توحید_ذات، یکی #توحید_صفات و یکی هم #توحید_افعالی.
کَلِمَةٌ جُعِلَ الإِخْلاصُ تَأْوِیلَهَا:
این کلمه لا اله الاّ الله کلمهی بزرگی است که #اخلاص را تأویل این کلمه قرار داد؛ یعنی کسی که خالصانه برای خدا رفتار می کند و زندگی میکند، زندگیاش تبلور لا اله الاّ الله است، موحدّ حقیقی است.
وَ ضُمِّنَ الْقُلُوبُ مَوْصُولَهَا:
و دلها را هم خدای متعال متضمّن وصل، وصال به این کلمهی توحید قرار داد،
وَ أَنَارَ فِی التَّفَکُّرِ مَعْقُولُهَا:
و خدای متعال این حقیقت توحید را در برابر اندیشههای انسان کاملاً روشن و شفّاف و نورانی قرار داد؛ که اندیشهها بتواند راه به این حقیقت توحید ببرند،
الْمُمْتَنِعُ مِنَ الأَبْصَارِ رُؤْیَتُهُ:
و دیدن خدای متعال با چشمهای بدن (ظاهری) محال است،
وَ مِنَ الأَلْسُنِ صِفَتُهُ: و با زبان هم کسی نمیتواند حقّ وصف الهی را ادا کند،
وَ مِنَ الأَوْهَامِ کَیْفِیَّتُهُ: و وهم و خیال هم راه به درک چگونه بودن و کیفیت خدا ندارد.
ادامه دارد...
التماس دعا
صادقزاده
- ۹۹/۱۰/۲۶